Σπάνιες φυλές βοοειδών στο διασυνοριακό Πάρκο Πρεσπών

Στην παρούσα εργασία παρουσιάζονται συνοπτικά οι πληθυσμοί και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της βραχυκερατικής αγελάδας και του ελληνικού βούβαλου στο διασυνοριακό Πάρκο Πρεσπών, περιοχή που καλύπτει τη λεκάνη των λιμνών Μικρή και Μεγάλη Πρέσπα στις τρεις γειτονικές χώρες (Αλβανία, Ελλάδα, ΠΓΔΜ). Από κάποιους συγγραφείς, η βραχυκερατική αγελάδα στη συγκεκριμένη περιοχή θεωρείται ξεχωριστός τύπος της βραχυκερατικής φυλής. Οι προσπάθειες διάσωσης- διατήρησής της στην περιοχή έρευνας, σε συνδυασμό με τη διατήρηση παραδοσιακών μεθόδων εκτροφής, φαίνεται να είχαν θετικά αποτελέσματα μόνο στο αλβανικό τμήμα, όπου εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικοί πληθυσμοί (>300 άτομα). Αντίθετα, στο ελληνικό τμήμα διάφοροι κοινωνικο- οικονομικοί λόγοι, όπως η μη συνέχιση της κτηνοτροφικής δραστηριότητας, η ενασχόληση των κατοίκων κυρίως με τον τουρισμό και η εισαγωγή βελτιωμένων φυλών αγελάδων στο παρελθόν, συνετέλεσαν στον ολοκληρωτικό σχεδόν αφανισμό της βραχυκερατικής αγελάδας. Αντιθέτως, ο πληθυσμός του ελληνικού βούβαλου, που από το 1997 επανεισάχθηκε στο ελληνικό τμήμα, αυξάνεται και αποτελεί βασικό διαχειριστικό μέσο για τη διαχείριση σημαντικών υγρολιβαδικών εκτάσεων στην παραλίμνια ζώνη της Μικρής Πρέσπας στα πλαίσια εφαρμογής σχετικού μακροχρόνιου προγράμματος αποκατάστασης. Οι δύο αυτές φυλές αγροτικών ζώων εμφανίζουν εξαιρετική προσαρμογή στο περιβάλλον των Πρεσπών και χαρακτηρίζονται από μειωμένες απαιτήσεις σε φροντίδα, ενώ παράλληλα αποτελούν ξεχωριστά στοιχεία της αγρο-βιοποικιλότητας της συγκεκριμένης προστατευόμενης περιοχής. Απαραίτητη κρίνεται η διατήρησή τους μέσα από: α) την (επαν-)ένταξή τους στην πρωτογενή παραγωγή σε επιχειρηματική βάση, για την παραγωγή ασφαλών κτηνοτροφικών προϊόντων υψηλής ποιότητας, β) την περαιτέρω αξιοποίησή τους ως διαχειριστικά εργαλεία (βόσκηση παραλίμνιων εκτάσεων και θαμνο-δασο-λίβαδων), και γ) τη χρήση τους ως (επιπλέων) μέσων ανάδειξης της μοναδικής βιοποικιλότητας του Πάρκου.