Παραγωγή κατά λειτουργικούς τύπους φυτών σε σχέση με τις αλλαγές χρήσης γης σε μεσογειακά λιβάδια

Τα λιβάδια των πεδινών και ημιορεινών περιοχών έχουν επηρεαστεί σημαντικά από τις κοινωνικοοικονομικές εξελίξεις που σημειώθηκαν τις τελευταίες δεκαετίες στον ευρύτερο μεσογειακό χώρο. Η χαλάρωση ή και εγκατάλειψη πρακτικών που ασκούνταν παραδοσιακά στις λιβαδικές εκτάσεις συνετέλεσε στη σταδιακή μεταβολή της δομής και λειτουργίας των λιβαδικών οικοσυστημάτων, με κύριο χαρακτηριστικό τη σταδιακή εγκατάσταση ξυλωδών φυτών και την εξέλιξη της βλάστησης προς μεταγενέστερα στάδια διαδοχής. Στην εργασία αυτή χρησιμοποιήθηκαν οι λειτουργικοί τύποι φυτών για τη μελέτη της παραγωγής της ποώδους βλάστησης σε διαφορετικούς τύπους βλάστησης που αποτελούν διαδοχικά εξελικτικά στάδια μετά την εκτατικοποίηση ή εγκατάλειψη της προηγούμενης χρήσης. Την άνοιξη του 2003 μετρήθηκε η υπέργεια παραγωγή ποωδών φυτών σε τέσσερις τύπους βλάστησης (εγκαταλελειμμένοι αγροί, ποολίβαδα, αραιά και πυκνά θαμνολίβαδα) στην Επαρχία Λαγκαδά Θεσσαλονίκης. Στο εργαστήριο η παραγωγή διαχωρίστηκε ανά είδος φυτού και τα είδη ταξινομήθηκαν σε λειτουργικές ομάδες. Τέλος, προσδιορίστηκε η παραγωγή κάθε λειτουργικής ομάδας σε κάθε τύπο βλάστησης για τη διαπίστωση τυχόν στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ των τύπων αυτών. Βρέθηκε ότι η παραγωγή της ποώδους βλάστησης μειώνεται από τα αρχικά προς τα μεταγενέστερα στάδια διαδοχής, ενώ τα αγρωστώδη και τα ψυχανθή είναι οι περισσότερο ευαίσθητες ομάδες φυτών στις αλλαγές χρήσης γης. Περαιτέρω, στα πρώτα εξελικτικά στάδια συμβάλλουν περισσότερο στη συνολική παραγωγή ζωντανής ύλης τα ετήσια C3 αγρωστώδη και τα ετήσια πλατύφυλλα, ενώ στα μεταγενέστερα τα πολυετή C4 αγρωστώδη. Συμπεραίνεται ότι οι λειτουργικές ομάδες φυτών μπορούν να αποτελέσουν αξιόλογο εργαλείο για τη διερεύνηση των επιδράσεων των αλλαγών χρήσης/ κάλυψης γης στην υπέργεια παραγωγή της ποώδους βλάστησης σε λιβαδικά οικοσυστήματα της μεσογειακής περιοχής.